Flinke metamorfose Antoniuskerk

Wie de kans nog niet had de voormalige Antoniuskerk in Valkenswaard te bekijken: Pak de fiets en zoek ‘m snel eens op! De Rooms-Katholieke kerk, sinds 2015 niet meer als godshuis in gebruik, ondergaat momenteel een bijzondere metamorfose tot appartementencomplex. Nu het sloopdeel erop zit, is het gebouw herkenbaar en onherkenbaar gelijk.

Doorkijkjes

Van het van oorsprong stenen bouwwerk, staan alleen nog een paar gevels en steunberen overeind. Het enorme zadeldak, de vloer, het glas-in-lood, de deuren en het interieur niet te vergeten, zijn stuk voor stuk gedemonteerd. Van verschillende kanten kun je dwars door het gebouw heen kijken. Voorlopig dan tenminste: na de bouwvak wordt met de nieuwbouw begonnen en gaan de nu gestutte gevels op in het nieuwe wooncomplex.

De sloopploeg moest voorzichtig te werk gaan. Wie oude kerkgevels, steunberen en glas-in-lood wil sparen, moet de grote sloopkogel thuislaten. ,,Het was specialistisch werk”, licht Rens van den Hurk van bouwbedrijf Huybregts Relou toe. ,,Die gevels moesten we stutten met metalen frames, waar we een aparte fundering voor moesten maken.”

Uit het lood

Bij het digitaal opmeten van de kerk stuitten ontwikkelaar en aannemer nog op een verrassing. De voorste gevel bleek veertien centimeter hoger te liggen dan de achterste. Over de volle lengte was de kerk uit het lood geslagen. ,,Een verzakking die in de loop van al die jaren ontstaan is”, weet Van den Hurk. ,,Niets zorgelijks. En ook niet iets wat we kunnen herstellen. We laten dat verschil in de nieuwbouw intact. De bewoners gaan er niets van merken.”

Het zijn niet alleen de gevels en spitsbogen die straks herinneren aan het verleden. ,,Ook delen van de wijwaterbakjes, bijzondere tegeltjes en het glas-in-lood met daarop de apostelen, verwerken we op verschillende plekken in de nieuwbouw”, legt projectontwikkelaar Yannick van Putte van CRA Vastgoed uit. ,,Bovendien komt ook de oude kapel terug. Daar kan iedereen, ook wie hier niet woont, straks een kaarsje opsteken.”

Maar ook de bewoners zelf - op één na zijn alle appartementen verkocht - worden vanuit hun woning dagelijks aan het vorige leven van de plek herinnerd. Van Putte: ,,Vanuit hun raam kijken ze tegen die steunberen en spitsbogen aan. Veel kopers hadden ook iets met de kerk of met deze plek. Eén bewoner bleek hier zelfs te zijn gedoopt.”

Geschikt voor transformatie

De achttien appartementen die de nieuwe ‘Antonius’ straks telt worden aan weerszijden van een grote hal opgetrokken. Het zuidelijke deel ervan bevat gelijksvloerse woningen, de noordelijke appartementen bestaan juist uit twee lagen. Van Putte: ,,Het ontwerp van deze kerk leende zich bij uitstek voor zo’n transformatie. In veel andere kerken maakt de maatvoering dat een stuk lastiger”.

Voor de nieuwe bewoners is het nog even geduld hebben. Ontwikkelaar CRA Vastgoed verwacht dat Antonius ‘nieuwe stijl’ in het najaar van 2023 wordt opgeleverd.

Bron: ED